పాదారవిందశతకం (2)
మహిమ్నః పంథానం మదనపరిపంథిప్రణయిని
ప్రభుర్నిర్ణేతుం తే భవతి యతమానోఽపి కతమః |
తథాపి శ్రీకాంచీవిహృతిరసికే కోఽపి మనసో
విపాకస్త్వత్పాదస్తుతివిధిషు జల్పాకయతి మామ్ || 1 ||
గలగ్రాహీ పౌరందరపురవనీపల్లవరుచాం
ధృతప్రాథమ్యానామరుణమహసామాదిమగురుః |
సమింధే బంధూకస్తబకసహయుధ్వా దిశి దిశి
ప్రసర్పన్కామాక్ష్యాశ్చరణకిరణానామరుణిమా || 2 ||
మరాలీనాం యానాభ్యసనకలనామూలగురవే
దరిద్రాణాం త్రాణవ్యతికరసురోద్యానతరవే |
తమస్కాండప్రౌఢిప్రకటనతిరస్కారపటవే
జనోఽయం కామాక్ష్యాశ్చరణనలినాయ స్పృహయతే || 3 ||
వహంతీ సైందూరీం సరణిమవనమ్రామరపురీ-
పురంధ్రీసీమంతే కవికమలబాలార్కసుషమా |
త్రయీసీమంతిన్యాః స్తనతటనిచోలారుణపటీ
విభాంతీ కామాక్ష్యాః పదనలినకాంతిర్విజయతే || 4 ||
ప్రణమ్రీభూతస్య ప్రణయకలహత్రస్తమనసః
స్మరారాతేశ్చూడావియతి గృహమేధీ హిమకరః |
యయోః సాంధ్యాం కాంతిం వహతి సుషమాభిశ్చరణయోః
తయోర్మే కామాక్ష్యా హృదయమపతంద్రం విహరతామ్ || 5 ||
యయోః పీఠాయంతే విబుధముకుటీనాం పటలికా
యయోః సౌధాయంతే స్వయముదయభాజో భణితయః |
యయోః దాసాయంతే సరసిజభవాద్యాశ్చరణయోః
తయోర్మే కామాక్ష్యా దినమను వరీవర్తు హృదయమ్ || 6 ||
నయంతీ సంకోచం సరసిజరుచం దిక్పరిసరే
సృజంతీ లౌహిత్యం నఖకిరణచంద్రార్ధఖచితా |
కవీంద్రాణాం హృత్కైరవవికసనోద్యోగజననీ
స్ఫురంతీ కామాక్ష్యాః చరణరుచిసంధ్యా విజయతే || 7 ||
విరావైర్మాంజీరైః కిమపి కథయంతీవ మధురం
పురస్తాదానమ్రే పురవిజయిని స్మేరవదనే |
వయస్యేవ ప్రౌఢా శిథిలయతి యా ప్రేమకలహ-
ప్రరోహం కామాక్ష్యాః చరణయుగళీ సా విజయతే || 8 ||
సుపర్వస్త్రీలోలాలకపరిచితం షట్పదకులైః
స్ఫురల్లాక్షారాగం తరుణతరణిజ్యోతిరరుణైః |
భృతం కాంత్యంభోభిః విసృమరమరందైః సరసిజైః
విధత్తే కామాక్ష్యాః చరణయుగళం బంధుపదవీమ్ || 9 ||
రజఃసంసర్గేఽపి స్థితమరజసామేవ హృదయే
పరం రక్తత్వేన స్థితమపి విరక్తైకశరణమ్ |
అలభ్యం మందానాం దధదపి సదా మందగతితాం
విధత్తే కామాక్ష్యాః చరణయుగమాశ్చర్యలహరీమ్ || 10 ||
జటాలా మంజీరస్ఫురదరుణరత్నాంశునికరైః
నిషిదంతీ మధ్యే నఖరుచిఝరీగాంగపయసామ్ |
జగత్త్రాణం కర్తుం మమ జనని కామాక్షి నియతం
తపశ్చర్యాం ధత్తే తవ చరణపాథోజయుగళీ || 11 ||
తులాకోటిద్వంద్వక్కణితభణితాభీతివచసోః
వినమ్రం కామాక్షీ విసృమరమహఃపాటలితయోః |
క్షణం విన్యాసేన క్షపితతమసోర్మే లలితయోః
పునీయాన్మూర్ధానం పురహరపురంధ్రీ చరణయోః || 12 ||
భవాని ద్రుహ్యేతాం భవనిబిడితేభ్యో మమ ముహు-
స్తమోవ్యామోహేభ్యస్తవ జనని కామాక్షి చరణౌ |
యయోర్లాక్షాబిందుస్ఫురణధరణాద్ధూర్జటిజటా-
కుటీరా శోణాంకం వహతి వపురేణాంకకలికా || 13 ||
పవిత్రీకుర్యుర్నః పదతలభువః పాటలరుచః
పరాగాస్తే పాపప్రశమనధురీణాః పరశివే |
కణం లబ్ధుం యేషాం నిజశిరసి కామాక్షి వివశా
వలంతో వ్యాతన్వంత్యహమహమికాం మాధవముఖాః || 14 ||
బలాకామాలాభిర్నఖరుచిమయీభిః పరివృతే
వినమ్రస్వర్నారీవికచకచకాలాంబుదకులే |
స్ఫురంతః కామాక్షి స్ఫుటదళితబంధూకసుహృద-
స్తటిల్లేఖాయంతే తవ చరణపాథోజకిరణాః || 15 ||
సరాగః సద్వేషః ప్రసృమరసరోజే ప్రతిదినం
నిసర్గాదాక్రామన్విబుధజనమూర్ధానమధికమ్ |
కథంకారం మాతః కథయ పదపద్మస్తవ సతాం
నతానాం కామాక్షి ప్రకటయతి కైవల్యసరణిమ్ || 16 ||
జపాలక్ష్మీశోణో జనితపరమజ్ఞాననళినీ-
వికాసవ్యాసంగో విఫలితజగజ్జాడ్యగరిమా |
మనఃపూర్వాద్రిం మే తిలకయతు కామాక్షి తరసా
తమస్కాండద్రోహీ తవ చరణపాథోజరమణః || 17 ||
నమస్కుర్మః ప్రేంఖన్మణికటకనీలోత్పలమహః-
పయోధౌ రింఖద్భిర్నఖకిరణఫేనైర్ధవళితే |
స్ఫుటం కుర్వాణాయ ప్రబలచలదౌర్వానలశిఖా-
వితర్కం కామాక్ష్యాః సతతమరుణిమ్నే చరణయోః || 18 ||
శివే పాశాయేతామలఘుని తమఃకూపకుహరే
దినాధీశాయేతాం మమ హృదయపాథోజవిపినే |
నభోమాసాయేతాం సరసకవితారీతిసరితి
త్వదీయౌ కామాక్షి ప్రసృతకిరణౌ దేవి చరణౌ || 19 ||
నిషక్తం శ్రుత్యంతే నయనమివ సద్వృత్తరుచిరైః
సమైర్జుష్టం శుద్ధైరధరమివ రమ్యైర్ద్విజగణైః |
శివే వక్షోజన్మద్వితయమివ ముక్తాశ్రితముమే
త్వదీయం కామాక్షి ప్రణతశరణం నౌమి చరణమ్ || 20 ||
నమస్యాసంసజ్జన్నముచిపరిపంథిప్రణయినీ-
నిసర్గప్రేంఖోలత్కురలకులకాలాహిశబలే |
నఖచ్ఛాయాదుగ్ధోదధిపయసి తే వైద్రుమరుచాం
ప్రచారం కామాక్షి ప్రచురయతి పాదాబ్జసుషమా || 21 ||
కదా దూరీకర్తుం కటుదురితకాకోలజనితం
మహాంతం సంతాపం మదనపరిపంథిప్రియతమే |
క్షణాత్తే కామాక్షి త్రిభువనపరీతాపహరణే
పటీయాంసం లప్స్యే పదకమలసేవామృతరసమ్ || 22 ||
యయోః సాంధ్యం రోచిః సతతమరుణిమ్నే స్పృహయతే
యయోశ్చాంద్రీ కాంతిః పరిపతతి దృష్ట్వా నఖరుచిమ్ |
యయోః పాకోద్రేకం పిపఠిషతి భక్త్యా కిసలయం
మ్రదిమ్నః కామాక్ష్యా మనసి చరణౌ తౌ తనుమహే || 23 ||
జగన్నేదం నేదం పరమితి పరిత్యజ్య యతిభిః
కుశాగ్రీయస్వాంతైః కుశలధిషణైః శాస్త్రసరణౌ |
గవేష్యం కామాక్షి ధ్రువమకృతకానాం గిరిసుతే
గిరామైదంపర్యం తవ చరణపద్మం విజయతే || 24 ||
కృతస్నానం శాస్త్రామృతసరసి కామాక్షి నితరాం
దధానం వైశద్యం కలితరసమానందసుధయా |
అలంకారం భూమేర్మునిజనమనశ్చిన్మయమహా-
పయోధేరంతస్స్థం తవ చరణరత్నం మృగయతే || 25 ||
మనోగేహే మోహోద్భవతిమిరపూర్ణే మమ ముహుః
దరిద్రాణీకుర్వన్దినకరసహస్రాణి కిరణైః |
విధత్తాం కామాక్షి ప్రసృమరతమోవంచనచణః
క్షణార్ధం సాన్నిధ్యం చరణమణిదీపో జనని తే || 26 ||
కవీనాం చేతోవన్నఖరరుచిసంపర్కి విబుధ-
స్రవంతీస్రోతోవత్పటుముఖరితం హంసకరవైః |
దినారంభశ్రీవన్నియతమరుణచ్ఛాయసుభగం
మదంతః కామాక్ష్యాః స్ఫురతు పదపంకేరుహయుగమ్ || 27 ||
సదా కిం సంపర్కాత్ప్రకృతికఠినైర్నాకిముకుటైః
తటైర్నీహారాద్రేరధికమణునా యోగిమనసా |
విభింతే సమ్మోహం శిశిరయతి భక్తానపి దృశామ్
అదృశ్యం కామాక్షి ప్రకటయతి తే పాదయుగళమ్ || 28 ||
పవిత్రాభ్యామంబ ప్రకృతిమృదులాభ్యాం తవ శివే
పదాభ్యాం కామాక్షి ప్రసభమభిభూతైః సచకితైః |
ప్రవాలైరంభోజైరపి చ వనవాసవ్రతదశాః
సదైవారభ్యంతే పరిచరితనానాద్విజగణైః || 29 ||
చిరాద్దృశ్యా హంసైః కథమపి సదా హంససులభం
నిరస్యంతీ జాడ్యం నియతజడమధ్యైకశరణమ్ |
అదోషవ్యాసంగా సతతమపి దోషాప్తిమలినం
పయోజం కామాక్ష్యాః పరిహసతి పాదాబ్జయుగలీ || 30 ||
సురాణామానందప్రబలనతయా మండనతయా
నఖేందుజ్యోత్స్నాభిర్విసృమరతమఃఖండనతయా |
పయోజశ్రీద్వేషవ్రతరతతయా త్వచ్చరణయోః
విలాసః కామాక్షి ప్రకటయతి నైశాకరదశామ్ || 31 ||
సితిమ్నా కాంతీనాం నఖరజనుషాం పాదనళిన-
చ్ఛవీనాం శోణిమ్నా తవ జనని కామాక్షి నమనే |
లభంతే మందారగ్రథితనవబంధూకకుసుమ-
స్రజాం సామీచీన్యం సురపురపురంధ్రీకచభరాః || 32 ||
స్ఫురన్మధ్యే శుద్ధే నఖకిరణదుగ్ధాబ్ధిపయసాం
వహన్నబ్జం చక్రం దరమపి చ లేఖాత్మకతయా |
శ్రితో మాత్స్యం రూపం శ్రియమపి దధానో నిరుపమాం
త్రిధామా కామాక్ష్యాః పదనలిననామా విజయతే || 33 ||
నఖశ్రీసన్నద్ధస్తబకనిచితః స్వైశ్చ కిరణైః
పిశంగైః కామాక్షి ప్రకటితలసత్పల్లవరుచిః |
సతాం గమ్యః శంకే సకలఫలదాతా సురతరుః
త్వదీయః పాదోఽయం తుహినగిరిరాజన్యతనయే || 34 ||
వషట్కుర్వన్మాంజీరజకలకలైః కర్మలహరీ-
హవీంషి ప్రోద్దండం జ్వలతి పరమజ్ఞానదహనే |
మహీయాన్కామాక్షి స్ఫుటమహసి జోహోతి సుధియాం
మనోవేద్యాం మాతస్తవ చరణయజ్వా గిరిసుతే || 35 ||
మహామంత్రం కించిన్మణికటకనాదైర్మృదు జపన్
క్షిపందిక్షు స్వచ్ఛం నఖరుచిమయం భాస్మనరజః |
నతానాం కామాక్షి ప్రకృతిపటురుచ్చాట్య మమతా-
పిశాచీం పాదోఽయం ప్రకటయతి తే మాంత్రికదశామ్ || 36 ||
ఉదీతే బోధేందౌ తమసి నితరాం జగ్ముషి దశాం
దరిద్రాం కామాక్షి ప్రకటమనురాగం విదధతీ |
సితేనాచ్ఛాద్యాంగం నఖరుచిపటేనాంఘ్రియుగళీ-
పురంధ్రీ తే మాతః స్వయమభిసరత్యేవ హృదయమ్ || 37 ||
దినారంభః సంపన్నళినవిపినానామభినవో
వికాసో వాసంతః సుకవిపికలోకస్య నియతః |
ప్రదోషః కామాక్షి ప్రకటపరమజ్ఞానశశిన-
శ్చకాస్తి త్వత్పాదస్మరణమహిమా శైలతనయే || 38 ||
ధృతచ్ఛాయం నిత్యం సరసిరుహమైత్రీపరిచితం
నిధానం దీప్తీనాం నిఖిలజగతాం బోధజనకమ్ |
ముముక్షూణాం మార్గప్రథనపటు కామాక్షి పదవీం
పదం తే పాతంగీం పరికలయతే పర్వతసుతే || 39 ||
శనైస్తీర్త్వా మోహాంబుధిమథ సమారోఢుమనసః
క్రమాత్కైవల్యాఖ్యాం సుకృతిసులభాం సౌధవలభీమ్ |
లభంతే నిఃశ్రేణీమివ ఝటితి కామాక్షి చరణం
పురశ్చర్యాభిస్తే పురమథనసీమంతిని జనాః || 40 ||
ప్రచండార్తిక్షోభప్రమథనకృతే ప్రాతిభసరి-
త్ప్రవాహప్రోద్దండీకరణజలదాయ ప్రణమతామ్ |
ప్రదీపాయ ప్రౌఢే భవతమసి కామాక్షి చరణ-
ప్రసాదౌన్ముఖ్యాయ స్పృహయతి జనోఽయం జనని తే || 41 ||
మరుద్భిః సంసేవ్యా సతతమపి చాంచల్యరహితా
సదారుణ్యం యాంతీ పరిణతిదరిద్రాణసుషమా |
గుణోత్కర్షాన్మాంజీరకకళకళైస్తర్జనపటుః
ప్రవాలం కామాక్ష్యాః పరిహసతి పాదాబ్జయుగళీ || 42 ||
జగద్రక్షాదక్షా జలజరుచిశిక్షాపటుతరా
సురైర్నమ్యా రమ్యా సతతమభిగమ్యా బుధజనైః |
ద్వయీ లీలాలోలా శ్రుతిషు సురపాలాదిముకుటీ-
తటీసీమాధామా తవ జనని కామాక్షి పదయోః || 43 ||
గిరాం దూరౌ చోరౌ జడిమతిమిరాణాం కృతజగ-
త్పరిత్రాణౌ శోణౌ మునిహృదయలీలైకనిపుణౌ |
నఖైః స్మేరౌ సారౌ నిగమవచసాం ఖండితభవ-
గ్రహోన్మాదౌ పాదౌ తవ జనని కామాక్షి కలయే || 44 ||
అవిశ్రాంతం పంకం యదపి కలయన్యావకమయం
నిరస్యన్కామాక్షి ప్రణమనజుషాం పంకమఖిలమ్ |
తులాకోటిద్వందం దధదపి చ గచ్ఛన్నతులతాం
గిరాం మార్గం పాదో గిరివరసుతే లంఘయతి తే || 45 ||
ప్రవాలం సవ్రీలం విపినవివరే వేపయతి యా
స్ఫురల్లీలం బాలాతపమధికబాలం వదతి యా |
రుచిం సాంధ్యాం వంధ్యాం విరచయతి యా వర్ధయతు సా
శివం మే కామాక్ష్యాః పదనళినపాటల్యలహరీ || 46 ||
కిరన్జ్యోత్స్నారీతిం నఖముఖరుచా హంసమనసాం
వితన్వానః ప్రీతిం వికచతరుణాంభోరుహరుచిః |
ప్రకాశః శ్రీపాదస్తవ జనని కామాక్షి తనుతే
శరత్కాలప్రౌఢిం శశిశకలచూడప్రియతమే || 47 ||
నఖాంకూరస్మేరద్యుతివిమలగంగాంభసి సుఖం
కృతస్నానం జ్ఞానామృతమమలమాస్వాద్య నియతమ్ |
ఉదంచన్మంజీరస్ఫురణమణిదీపే మమ మనో
మనోజ్ఞే కామాక్ష్యాశ్చరణమణిహర్మ్యే విహరతామ్ || 48 ||
భవాంభోధౌ నౌకాం జడిమవిపినే పావకశిఖా-
మమర్త్యేంద్రాదీనామధిమకుటముత్తంసకలికామ్ |
జగత్తాపే జ్యోత్స్నామకృతకవచఃపంజరపుటే
శుకస్త్రీం కామాక్ష్యా మనసి కలయే పాదయుగలీమ్ || 49 ||
పరాత్మప్రాకాశ్యప్రతిఫలనచుంచుః ప్రణమతాం
మనోజ్ఞస్త్వత్పాదో మణిముకురముద్రాం కలయతే |
యదీయాం కామాక్షి ప్రకృతిమసృణాః శోధకదశాం
విధాతుం చేష్ఠంతే బలరిపువధూటీకచభరాః || 50 ||
అవిశ్రాంతం తిష్ఠన్నకృతకవచఃకందరపుటీ-
కుటీరాంతః ప్రౌఢం నఖరుచిసటాలీం ప్రకటయన్ |
ప్రచండం ఖండత్వం నయతు మమ కామాక్షి తరసా
తమోవేతండేంద్రం తవ చరణకంఠీరవపతిః || 51 ||
పురస్తాత్కామాక్షి ప్రచురరసమాఖండలపురీ-
పురంధ్రీణాం లాస్యం తవ లలితమాలోక్య శనకైః |
నఖశ్రీభిః స్మేరా బహు వితనుతే నూపురరవై-
శ్చమత్కృత్యా శంకే చరణయుగళీ చాటురచనాః || 52 ||
సరోజం నిందంతీ నఖకిరణకర్పూరశిశిరా
నిషిక్తా మారారేర్ముకుటశశిరేఖాహిమజలైః |
స్ఫురంతీ కామాక్షి స్ఫుటరుచిమయే పల్లవచయే
తవాధత్తే మైత్రీం పథికసుదృశా పాదయుగళీ || 53 ||
నతానాం సంపత్తేరనవరతమాకర్షణజపః
ప్రరోహత్సంసారప్రసరగరిమస్తంభనజపః |
త్వదీయః కామాక్షి స్మరహరమనోమోహనజపః
పటీయాన్నః పాయాత్పదనళినమంజీరనినదః || 54 ||
వితన్వీథా నాథే మమ శిరసి కామాక్షి కృపయా
పదాంభోజన్యాసం పశుపరిబృఢప్రాణదయితే |
పిబంతో యన్ముద్రాం ప్రకటముపకంపాపరిసరం
దృశా నానంద్యంతే నలినభవనారాయణముఖాః || 55 ||
ప్రణామోద్యద్బృందారకముకుటమందారకలికా-
విలోలల్లోలంబప్రకరమయధూమప్రచురిమా |
ప్రదీప్తః పాదాబ్జద్యుతివితతిపాటల్యలహరీ-
కృశానుః కామాక్ష్యా మమ దహతు సంసారవిపినమ్ || 56 ||
వలక్షశ్రీరృక్షాధిపశిశుసదృక్షైస్తవ నఖైః
జిఘృక్షుర్దక్షత్వం సరసిరుహభిక్షుత్వకరణే |
క్షణాన్మే కామాక్షి క్షపితభవసంక్షోభగరిమా
వచోవైచక్షణ్యం చరణయుగలీ పక్ష్మలయతాత్ || 57 ||
సమంతాత్కామాక్షి క్షతతిమిరసంతానసుభగాన్
అనంతాభిర్భాభిర్దినమను దిగంతాన్విరచయన్ |
అహంతాయా హంతా మమ జడిమదంతావలహరిః
విభింతాం సంతాపం తవ చరణచింతామణిరసౌ || 58 ||
దధానో భాస్వత్తామమృతనిలయో లోహితవపుః
వినమ్రాణాం సౌమ్యో గురురపి కవిత్వం చ కలయన్ |
గతౌ మందో గంగాధరమహిషి కామాక్షి భజతాం
తమఃకేతుర్మాతస్తవ చరణపద్మో విజయతే || 59 ||
నయంతీం దాసత్వం నలినభవముఖ్యానసులభ-
ప్రదానాద్దీనానామమరతరుదౌర్భాగ్యజననీమ్ |
జగజ్జన్మక్షేమక్షయవిధిషు కామాక్షి పదయో-
ర్ధురీణామీష్టే కరస్తవ భణితుమాహోపురుషికామ్ || 60 ||
జనోఽయం సంతప్తో జనని భవచండాంశుకిరణైః
అలబ్ధ్వైకం శీతం కణమపి పరజ్ఞానపయసః |
తమోమార్గే పాంథస్తవ ఝటితి కామాక్షి శిశిరాం
పదాంభోజచ్ఛాయాం పరమశివజాయే మృగయతే || 61 ||
జయత్యంబ శ్రీమన్నఖకిరణచీనాంశుకమయం
వితానం బిభ్రాణే సురముకుటసంఘట్టమసృణే |
నిజారుణ్యక్షౌమాస్తరణవతి కామాక్షి సులభా
బుధైః సంవిన్నారీ తవ చరణమాణిక్యభవనే || 62 ||
ప్రతీమః కామాక్షి స్ఫురితతరుణాదిత్యకిరణ-
శ్రియో మూలద్రవ్యం తవ చరణమద్రీంద్రతనయే |
సురేంద్రాశామాపూరయతి యదసౌ ధ్వాంతమఖిలం
ధునీతే దిగ్భాగానపి చ మహసా పాటలయతే || 63 ||
మహాభాష్యవ్యాఖ్యాపటుశయనమారోపయతి వా
స్మరవ్యాపారేర్ష్యాపిశుననిటిలం కారయతి వా |
ద్విరేఫాణామధ్యాసయతి సతతం వాధివసతిం
ప్రణమ్రాంకామాక్ష్యాః పదనళినమాహాత్మ్యగరిమా || 64 ||
వివేకాంభస్స్రోతస్స్నపనపరిపాటీశిశిరితే
సమీభూతే శాస్త్రస్మరణహలసంకర్షణవశాత్ |
సతాం చేతఃక్షేత్రే వపతి తవ కామాక్షి చరణో
మహాసంవిత్సస్యప్రకరవరబీజం గిరిసుతే || 65 ||
దధానో మందారస్తబకపరిపాటీం నఖరుచా
వహన్దీప్తాం శోణాంగులిపటలచాంపేయకలికామ్ |
అశోకోల్లాసం నః ప్రచురయతు కామాక్షి చరణో
వికాసీ వాసంతః సమయ ఇవ తే శర్వదయితే || 66 ||
నఖాంశుప్రాచుర్యప్రసృమరమరాలాలిధవళః
స్ఫురన్మంజీరోద్యన్మరకతమహశ్శైవలయుతః |
భవత్యాః కామాక్షి స్ఫుటచరణపాటల్యకపటో
నదః శోణాభిఖ్యో నగపతితనూజే విజయతే || 67 ||
ధునానం పంకౌఘం పరమసులభం కంటకకులైః
వికాసవ్యాసంగం విదధదపరాధీనమనిశమ్ |
నఖేందుజ్యోత్స్నాభిర్విశదరుచి కామాక్షి నితరామ్
అసామాన్యం మన్యే సరసిజమిదం తే పదయుగమ్ || 68 ||
కరీంద్రాయ ద్రుహ్యత్యలసగతిలీలాసు విమలైః
పయోజైర్మాత్సర్యం ప్రకటయతి కామం కలయతే |
పదాంభోజద్వంద్వం తవ తదపి కామాక్షి హృదయం
మునీనాం శాంతానాం కథమనిశమస్మై స్పృహయతే || 69 ||
నిరస్తా శోణిమ్నా చరణకిరణానాం తవ శివే
సమింధానా సంధ్యారుచిరచలరాజన్యతనయే |
అసామర్థ్యాదేనం పరిభవితుమేతత్సమరుచాం
సరోజానాం జానే ముకులయతి శోభాం ప్రతిదినమ్ || 70 ||
ఉపాదిక్షద్దాక్ష్యం తవ చరణనామా గురురసౌ
మరాలానాం శంకే మసృణగతిలాలిత్యసరణౌ |
అతస్తే నిస్తంద్రం నియతమమునా సఖ్యపదవీం
ప్రపన్నం పాథోజం ప్రతి దధతి కామాక్షి కుతుకమ్ || 71 ||
దధానైః సంసర్గం ప్రకృతిమలినైః షట్పదకులైః
ద్విజాధీశశ్లాఘావిధిషు విదధద్భిర్ముకులతామ్ |
రజోమిశ్రైః పద్మైర్నియతమపి కామాక్షి పదయోః
విరోధస్తే యుక్తో విషమశరవైరిప్రియతమే || 72 ||
కవిత్వశ్రీమిశ్రీకరణనిపుణౌ రక్షణచణౌ
విపన్నానాం శ్రీమన్నళినమసృణౌ శోణకిరణౌ |
మునీంద్రాణామంతఃకరణశరణౌ మందసరణౌ
మనోజ్ఞౌ కామాక్ష్యా దురితహరణౌ నౌమి చరణౌ || 73 ||
పరస్మాత్సర్వస్మాదపి చ పరయోర్ముక్తికరయోః
నఖశ్రీభిర్జ్యోత్స్నాకలితతులయోస్తామ్రతలయోః |
నిలీయే కామాక్ష్యా నిగమనుతయోర్నాకినతయోః
నిరస్తప్రోన్మీలన్నళినమదయోరేవ పదయోః || 74 ||
స్వభావాదన్యోన్యం కిసలయమపీదం తవ పదం
మ్రదిమ్నా శోణిమ్నా భగవతి దధాతే సదృశతామ్ |
వనే పూర్వస్యేచ్ఛా సతతమవనే కిం తు జగతాం
పరస్యేత్థం భేదః స్ఫురతి హృది కామాక్షి సుధియామ్ || 75 ||
కథం వాచాలోఽపి ప్రకటమణిమంజీరనినదైః
సదైవానందార్ద్రాన్విరచయతి వాచంయమజనాన్ |
ప్రకృత్యా తే శోణచ్ఛవిరపి చ కామాక్షి చరణో
మనీషానైర్మల్యం కథమివ నృణాం మాంసలయతే || 76 ||
చలత్తృష్ణావీచీపరిచలనపర్యాకులతయా
ముహుర్భ్రాంతస్తాంతః పరమశివవామాక్షి పరవాన్ |
తితీర్షుః కామాక్షి ప్రచురతరకర్మాంబుధిమముం
కదాహం లప్స్యే తే చరణమణిసేతుం గిరిసుతే || 77 ||
విశుష్యంత్యాం ప్రజ్ఞాసరితి దురితగ్రీష్మసమయ-
ప్రభావేణ క్షీణే సతి మమ మనఃకేకిని శుచా |
త్వదీయః కామాక్షి స్ఫురితచరణాంభోదమహిమా
నభోమాసాటోపం నగపతిసుతే కిం న కురుతే || 78 ||
వినమ్రాణాం చేతోభవనవలభీసీమ్ని చరణ-
ప్రదీపే ప్రాకాశ్యం దధతి తవ నిర్ధూతతమసి |
అసీమా కామాక్షి స్వయమలఘుదుష్కర్మలహరీ
విఘూర్ణంతీ శాంతిం శలభపరిపాటీవ భజతే || 79 ||
విరాజంతీ శుక్తిర్నఖకిరణముక్తామణితతేః
విపత్పాథోరాశౌ తరిరపి నరాణాం ప్రణమతామ్ |
త్వదీయః కామాక్షి ధ్రువమలఘువహ్నిర్భవవనే
మునీనాం జ్ఞానాగ్నేరరణిరయమంఘిర్విజయతే || 80 ||
సమస్తైః సంసేవ్యః సతతమపి కామాక్షి విబుధైః
స్తుతో గంధర్వస్త్రీసులలితవిపంచీకలరవైః |
భవత్యా భిందానో భవగిరికులం జృంభితతమో-
బలద్రోహీ మాతశ్చరణపురుహూతో విజయతే || 81 ||
వసంతం భక్తానామపి మనసి నిత్యం పరిలసద్-
ఘనచ్ఛాయాపూర్ణం శుచిమపి నృణాం తాపశమనమ్ |
నఖేందుజ్యోత్స్నాభిః శిశిరమపి పద్మోదయకరం
నమామః కామాక్ష్యాశ్చరణమధికాశ్చర్యకరణమ్ || 82 ||
కవీంద్రాణాం నానాభణితిగుణచిత్రీకృతవచః-
ప్రపంచవ్యాపారప్రకటనకలాకౌశలనిధిః |
అధఃకుర్వన్నబ్జం సనకభృగుముఖ్యైర్మునిజనైః
నమస్యః కామాక్ష్యాశ్చరణపరమేష్ఠీ విజయతే || 83 ||
భవత్యాః కామాక్షి స్ఫురితపదపంకేరుహభువాం
పరాగాణాం పూరైః పరిహృతకలంకవ్యతికరైః |
నతానామామృష్టే హృదయముకురే నిర్మలరుచి
ప్రసన్నే నిశ్శేషం ప్రతిఫలతి విశ్వం గిరిసుతే || 84 ||
తవ త్రస్తం పాదాత్కిసలయమరణ్యాంతరమగాత్
పరం రేఖారూపం కమలమముమేవాశ్రితమభూత్ |
జితానాం కామాక్షి ద్వితయమపి యుక్తం పరిభవే
విదేశే వాసో వా శరణగమనం వా నిజరిపోః || 85 ||
గృహీత్వా యాథార్థ్యం నిగమవచసాం దేశికకృపా-
కటాక్షార్కజ్యోతిశ్శమితమమతాబంధతమసః |
యతంతే కామాక్షి ప్రతిదివసమంతర్ద్రఢయితుం
త్వదీయం పాదాబ్జం సుకృతపరిపాకేన సుజనాః || 86 ||
జడానామప్యంబ స్మరణసమయే త్వచ్చరణయోః
భ్రమన్మంథక్ష్మాభృద్ఘుముఘుమితసింధుప్రతిభటాః |
ప్రసన్నాః కామాక్షి ప్రసభమధరస్పందనకరా
భవంతి స్వచ్ఛందం ప్రకృతిపరిపక్వా భణితయః || 87 ||
వహన్నప్యశ్రాంతం మధురనినదం హంసకమసౌ
తమేవాధః కర్తుం కిమివ యతతే కేళిగమనే |
భవస్యైవానందం విదధదపి కామాక్షి చరణో
భవత్యాస్తద్ద్రోహం భగవతి కిమేవం వితనుతే || 88 ||
యదత్యంతం తామ్యత్యలసగతివార్తాస్వపి శివే
తదేతత్కామాక్షి ప్రకృతిమృదులం తే పదయుగమ్ |
కిరీటైః సంఘట్టం కథమివ సురౌఘస్య సహతే
మునీంద్రాణామాస్తే మనసి చ కథం సూచినిశితే || 89 ||
మనోరంగే మత్కే విబుధజనసమ్మోదజననీ
సరాగవ్యాసంగం సరసమృదుసంచారసుభగా |
మనోజ్ఞా కామాక్షి ప్రకటయతు లాస్యప్రకరణం
రణన్మంజీరా తే చరణయుగళీనర్తకవధూః || 90 ||
పరిష్కుర్వన్మాతః పశుపతికపర్దం చరణరాట్
పరాచాం హృత్పద్మం పరమభణితీనాం చ మకుటమ్ |
భవాఖ్యే పాథోధౌ పరిహరతు కామాక్షి మమతా-
పరాధీనత్వం మే పరిముషితపాథోజమహిమా || 91 ||
ప్రసూనైః సంపర్కాదమరతరుణీకుంతలభవైః
అభీష్టానాం దానాదనిశమపి కామాక్షి నమతామ్ |
స్వసంగాత్కంకేళిప్రసవజనకత్వేన చ శివే
త్రిధా ధత్తే వార్తాం సురభిరితి పాదో గిరిసుతే || 92 ||
మహామోహస్తేనవ్యతికరభయాత్పాలయతి యో
వినిక్షిప్తం స్వస్మిన్నిజజనమనోరత్నమనిశమ్ |
స రాగస్యోద్రేకాత్సతతమపి కామాక్షి తరసా
కిమేవం పాదోఽసౌ కిసలయరుచిం చోరయతి తే || 93 ||
సదా స్వాదుంకారం విషయలహరీశాలికణికాం
సమాస్వాద్య శ్రాంతం హృదయశుకపోతం జనని మే |
కృపాజాలే ఫాలేక్షణమహిషి కామాక్షి రభసాత్
గృహీత్వా రుంధీథారస్తవ పదయుగీపంజరపుటే || 94 ||
ధునానం కామాక్షి స్మరణలవమాత్రేణ జడిమ-
జ్వరప్రౌఢిం గూఢస్థితి నిగమనైకుంజకుహరే |
అలభ్యం సర్వేషాం కతిచన లభంతే సుకృతినః
చిరాదన్విష్యంతస్తవ చరణసిద్ధౌషధమిదమ్ || 95 ||
రణన్మంజీరాభ్యాం లలితగమనాభ్యాం సుకృతినాం
మనోవాస్తవ్యాభ్యాం మథితతిమిరాభ్యాం నఖరుచా |
నిధేయాభ్యాం పత్యా నిజశిరసి కామాక్షి సతతం
నమస్తే పాదాభ్యాం నళినమృదులాభ్యాం గిరిసుతే || 96 ||
సురాగే రాకేందుప్రతినిధిముఖే పర్వతసుతే
చిరాల్లభ్యే భక్త్యా శమధనజనానాం పరిషదా |
మనోభృంగో మత్కః పదకమలయుగ్మే జనని తే
ప్రకామం కామాక్షి త్రిపురహరవామాక్షి రమతామ్ || 97 ||
శివే సంవిద్రూపే శశిశకలచూడప్రియతమే
శనైర్గత్యాగత్యా జితసురవరేభే గిరిసుతే |
యతంతే సంతస్తే చరణనళినాలానయుగళే
సదా బద్ధం చిత్తప్రమదకరియూథం దృఢతరమ్ || 98 ||
యశః సూతే మాతర్మధురకవితాం పక్ష్మలయతే
శ్రియం దత్తే చిత్తే కమపి పరిపాకం ప్రథయతే |
సతాం పాశగ్రంథిం శిథిలయతి కిం కిం న కురుతే
ప్రపన్నే కామాక్ష్యాః ప్రణతిపరిపాటీ చరణయోః || 99 ||
మనీషాం మాహేంద్రీం కకుభమివ తే కామపి దశాం
ప్రధత్తే కామాక్ష్యాశ్చరణతరుణాదిత్యకిరణః |
యదీయే సంపర్కే ధృతరసమరందా కవయతాం
పరీపాకం ధత్తే పరిమళవతీ సూక్తినళినీ || 100 ||
పురా మారారాతిః పురమజయదంబ స్తవశతైః
ప్రసన్నాయాం సత్యాం త్వయి తుహినశైలేంద్రతనయే |
అతస్తే కామాక్షి స్ఫురతు తరసా కాలసమయే
సమాయాతే మాతర్మమ మనసి పాదాబ్జయుగళమ్ || 101 ||
పదద్వంద్వం మందం గతిషు నివసంతం హృది సతాం
గిరామంతే భ్రాంతం కృతకరహితానాం పరిబృఢే |
జనానామానందం జనని జనయంతం ప్రణమతాం
త్వదీయం కామాక్షి ప్రతిదినమహం నౌమి విమలమ్ || 102 ||
ఇదం యః కామాక్ష్యాశ్చరణనళినస్తోత్రశతకం
జపేన్నిత్యం భక్త్యా నిఖిలజగదాహ్లాదజనకమ్ |
స విశ్వేషాం వంద్యః సకలకవిలోకైకతిలకః
చిరం భుక్త్వా భోగాన్పరిణమతి చిద్రూపకలయా || 103 ||
[download id=”400009″]