శ్రీ విష్ణు పాదాదికేశాంతవర్ణన స్తోత్రం
లక్ష్మీభర్తుర్భుజాగ్రే కృతవసతి సితం యస్య రూపం విశాలం
నీలాద్రేస్తుంగశృంగస్థితమివ రజనీనాథబింబం విభాతి |
పాయాన్నః పాంచజన్యః స దితిసుతకులత్రాసనైః పూరయన్స్వై-
ర్నిధ్వానైర్నీరదౌఘధ్వనిపరిభవదైరంబరం కంబురాజః || 1 ||
ఆహుర్యస్య స్వరూపం క్షణముఖమఖిలం సూరయః కాలమేతం
ధ్వాంతస్యైకాంతమంతం యదపి చ పరమం సర్వధామ్నాం చ ధామ |
చక్రం తచ్చక్రపాణేర్దితిజతనుగలద్రక్తధారాక్తధారం
శశ్వన్నో విశ్వవంద్యం వితరతు విపులం శర్మ ధర్మాంశుశోభమ్ || 2 ||
అవ్యాన్నిర్ఘాతఘోరో హరిభుజపవనామర్శనాధ్మాతమూర్తే-
రస్మాన్విస్మేరనేత్రత్రిదశనుతివచః సాధుకారైః సుతారః |
సర్వం సంహర్తుమిచ్ఛోరరికులభువన స్ఫారవిష్ఫారనాదః
సంయత్కల్పాంతసింధౌ శరసలిలఘటావార్ముచః కార్ముకస్య || 3 ||
జీమూతశ్యామభాసా ముహురపి భగవద్బాహునా మోహయంతీ
యుద్ధేషూద్ధూయమానా ఝటితి తటిదివాలక్ష్యతే యస్య మూర్తిః |
సోఽసిస్త్రాసాకులాక్షత్రిదశరిపువపు శోణితాస్వాదతృప్తో
నిత్యానందాయ భూయాన్మధుమథనమనోనందనో నందకో నః || 4 ||
కమ్రాకారా మురారేః కరకమలతలేనానురాగాద్గృహీతా
సమ్యగ్వృత్తా స్థితాగ్రే సపది న సహతే దర్శనం యా పరేషామ్ |
రాజంతీ దైత్యజీవాసవమదముదితా లోహితాలేపనార్ద్రా
కామం దీప్తాంశుకాంతా ప్రదిశతు దయితేవ్యాస్య కౌమోదకీ నః || 5 ||
యో విశ్వప్రాణభూతస్తనురపి చ హరేర్యానకేతుస్వరూపో
యం సంచింత్యైవ సద్యః స్వయమురగవధూవర్గగర్భాః పతంతి |
చంచచ్చండోరుతుండత్రుటితఫణివసారక్తపంకాంకితస్యం
వందే ఛందోమయం తం ఖగపతిమమలస్వర్ణవర్ణం సుపర్ణం || 6 ||
విష్ణోర్విశ్వేశ్వరస్య ప్రవరశయనకృత్సర్వలోకైకధర్తా
సోఽనంతః సర్వభూతః పృథువిమలయశాః సర్వవేదైశ్చ వేద్యః |
పాతా విశ్వస్య శస్వత్సకలసురరిపుధ్వంసనః పాపహంతా
సర్వజ్ఞః సర్వసాక్షీ సకలవిషభయాత్పాతు భోగీశ్వరో న || 7 ||
వాగ్భూగైర్యాదిభేదైర్విదురిహ మునయో యాం యదీయైశ్చ పుంసాం
కారుణ్యార్ద్రైః కటాక్షైః సకృదపి పతితైః సంపదః స్యుః సమగ్రాః |
కుందేందుస్వచ్ఛమందస్మితమధురముఖాంభోరుహాం సుందరాంగీం
వందే వంద్యామశేషైరపి మురభిదురోమందిరామిందిరాం తామ్ || 8 ||
యా సూతే సత్త్వజాలం సకలమపి సదా సంనిధానేన పుంసో
ధత్తే యా తత్త్వయోగాచ్చరమచరమిదం భూతయే భూతజాతమ్ |
ధాత్రీం స్థాత్రీం జనిత్రీం ప్రకృతిమవికృతిం విశ్వశక్తిం విధాత్రీం
విష్ణోర్విశ్వాత్మనస్తాం విపులగుణమయీం ప్రాణనాథాం ప్రణౌమి || 9 ||
యేభ్యోఽసూయద్భిరుచ్చైః సపది పదమురు త్యజ్యతే దైత్యవర్గై-
ర్యేభో ధర్తుం చ మూర్ధ్నా స్పృహయతి సతతం సర్వగీర్వాణవర్గః |
నిత్యం నిర్మూలనేయుర్నిచితతరమమీ భక్తినిఘ్నాత్మనాం నః
పద్మాక్షస్యాంఘ్రిపద్మద్వయతలనిలయాః పాంసవః పాపపంకమ్ || 10 ||
రేఖా లేఖాదివంద్యాశ్చరణతలగతాశ్చక్రమత్స్యాదిరూపాః
స్నిగ్ధాః సూక్ష్మాః సుజాతా మృదులలితతరక్షౌమసూత్రాయమాణాః |
దద్యుర్నో మంగళాని భ్రమరభరజుషా కోమలేనాబ్ధిజాయాః
కమ్రేణామ్రేడ్యమానాః కిసలయమృదునా పాణినా చక్రపాణేః || 11 ||
యస్మాదాక్రామతో ద్యాం గరుడమణిశిలాకేతుదండాయమానా
దాశ్చ్యోతంతీ బభాసే సురసరిదమలా వైజయంతీవ కాంతా |
భూమిష్ఠో యస్తథాన్యో భువనగృహబృహత్స్తంభశోభాం దధౌ నః
పాతామేతౌ పాయోజోదరలలితతలౌ పంకజాక్షస్య పాదౌ || 12 ||
ఆక్రామద్భ్యాం త్రిలోకీమసురసురపతీ తత్క్షణాదేవ నీతౌ
యాభ్యాం వైరోచనీంద్రౌ యుగపదపి విపత్సంపదోరేకధామః |
తాభ్యాం తామ్రోదరాభ్యాం ముహురహమజితస్యాంచితాభ్యాముభాభ్యాం
ప్రాజ్యైశ్వర్యప్రదాభ్యాం ప్రణతిముపగతః పాదపంకేరుహాభ్యామ్ || 13 ||
యేభ్యో వర్ణశ్చతుర్థచరమత ఉదభూదాదిసర్గే ప్రజానాం
సాహస్రీ చాపి సంఖ్యా ప్రకటమభిహితా సర్వవేదేషు యేషామ్ |
ప్రాప్తా విశ్వంభరా యైరతివితతతనోర్విశ్వమూర్తేర్విరాజో
విష్ణోస్తేభ్యో మహద్భ్యః సతతమపి నమోఽస్త్వంఘ్రిపంకేరుహేభ్యః || 14 ||
విష్ణోః పాదద్వయాగ్రే విమలనఖమణిభ్రాజితా రాజతే యా
రాజీవస్యేవ రమ్యా హిమజలకణికాలంకృతాగ్రా దలాలీ |
అస్మాకం విస్మయార్హాణ్యఖిలజనమన ప్రార్థనీయా హి సేయం
దద్యాదాద్యానవద్యా తతిరతిరుచిరా మంగలాన్యంగులీనామ్ || 15 ||
యస్యాం దృష్ట్వామలాయాం ప్రతికృతిమమరాః సంభవన్త్యానమంతః
సేంద్రాః సాంద్రీకృతేర్ష్యాస్త్వపరసురకులాశంకయాతంకవంతః |
సా సద్యః సాతిరేకాం సకలసుఖకరీం సంపదం సాధయేన్న-
శ్చంచచ్చార్వంశుచక్రా చరణనలినయోశ్చక్రపాణేర్నఖాలీ || 16 ||
పాదాంభోజన్మసేవాసమవనతసురవ్రాతభాస్వత్కిరీట-
ప్రత్యుప్తోచ్చావచాశ్మప్రవరకరగణైశ్చింతితం యద్విభాతి |
నమ్రాంగానాం హరేర్నో హరిదుపలమహాకూర్మసౌందర్యహారి-
చ్ఛాయం శ్రేయఃప్రదాయి ప్రపదయుగమిదం ప్రాపయేత్పాపమంతమ్ || 17 ||
శ్రీమత్యౌ చారువృత్తే కరపరిమలనానందహృష్టే రమాయాః
సౌందర్యాఢ్యేంద్రనీలోపలరచితమహాదండయోః కాంతిచోరే |
సూరీంద్రైః స్తూయమానే సురకులసుఖదే సూదితారాతిసంఘే
జంఘే నారాయణీయే ముహురపి జయతామస్మదంహో హరంత్యౌ || 18 ||
సమ్యక్సాహ్యం విధాతుం సమమివ సతతం జంఘయోః ఖిన్నయోర్యే
భారీభూతోరుదండద్వయభరణకృతోత్తంభభావం భజేతే |
చిత్తాదర్శం నిధాతుం మహితమివ సతాం తే సముద్రాయమానే
వృత్తాకారే విధత్తాం హ్యది ముదమజితస్యానిశం జానునీ నః || 19 ||
దేవో భీతిం విధాతుః సపది విదధతౌ కైటభాఖ్యం మధుం చా-
ప్యారోప్యారూఢగర్వావధిజలధి యయోరాదిదైత్యౌ జఘాన |
వృత్తావన్యోన్యతుల్యౌ చతురముపచయం బిభ్రతావభ్రనీలా-
వూరూ చారూ హరేస్తౌ ముదమతిశయినీం మానసే నో విధత్తామ్ || 20 ||
పీతేన ద్యోతతే యచ్చతురపరిహితేనాంబరేణాత్యుదారం
జాతాలంకారయోగం జలమివ జలధేర్బాడబాగ్నిప్రభాభిః |
ఏతత్పాతిత్యదాన్నో జఘనమతిఘనాదేనసో మాననీయం
సాతత్యేనైవ చేతోవిషయమవతరత్పాతు పీతాంబరస్య || 21 ||
యస్యా దామ్నా త్రిధామ్నో జఘనకలితయా భ్రాజతేఽంగం యథాబ్ధే-
ర్మధ్యస్థో మందరాద్రిర్భుజగపతిమహాభోగసంనద్ధమధ్యః |
కాంచీ సా కాంచనాభా మణివరకిరణైరుల్లసద్భిః ప్రదీప్తా
కల్యాం కళ్యాణదాత్రీం మమ మతిమనిశం కమ్రరూపాం కరోతు || 22 ||
ఉన్నమ్రం కమ్రముచ్చైరుపచితముదభూద్యత్ర పత్రైర్విచిత్రైః
పూర్వం గీర్వాణపూజ్యం కమలజమధుపస్యాస్పదం తత్పయోజమ్ |
యస్మిన్నీలాశ్మనీలైస్తరలరుచిజలైః పూరితే కేలిబుద్ధ్యా
నాలీకాక్షస్య నాభీసరసి వసతు నశ్చిత్తహంసశ్చిరాయ || 23 ||
పాతాలం యస్య నాలం వలయమపి దిశాం పత్రపంక్తీర్నగేంద్రా-
న్విద్వాంసః కేసరాలీర్విదురిహ విపులాం కర్ణికాం స్వర్ణశైలమ్ |
భూయాద్గాయత్స్వయంభూమధుకరభవనం భూమయం కామదం నో
నాలీకం నాభిపద్మాకరభవమురు తన్నాగశయ్యస్య శౌరేః || 24 ||
ఆదౌ కల్పస్య యస్మాత్ప్రభవతి వితతం విశ్వమేతద్వికల్పైః
కల్పాంతే యస్య చాంత ప్రవిశతి సకలం స్థావరం జంగమం చ |
అత్యంతాచింత్యమూర్తేశ్చిరతరమజితస్యాంతరిక్షస్వరూపే
తస్మిన్నస్మాకమంతఃకరణమతిముదా క్రీడతాత్క్రోడభాగే || 25 ||
కాంత్యంభఃపూరపూర్ణే లసదసితవలీభంగభాస్వత్తరంగే
గంభీరాకారనాభీచతురతరమహావర్తశోభిన్యుదారే |
క్రీడత్వానద్వహేమోదరనహనమహాబాడబాగ్నిప్రభాఢ్యే
కామం దామోదరీయోదరసలిలనిధౌ చిత్తమత్స్యశ్చిరం నః || 26 ||
నాభీనాలీకమూలాదధికపరిమళోన్మోహితానామలీనాం
మాలా నీలేవ యంతీ స్ఫురతి రుచిమతీ వక్త్రపద్మోన్ముఖీ యా |
రామ్యా సా రోమరాజిర్మహితరుచికరీ మధ్యభాగస్య విష్ణో-
శ్చిత్తస్థా మా విరంసీచ్చిరతరముచితాం సాధయంతీ శ్రీయం నః || 27 ||
సంస్తీర్ణం కౌస్తుభాంశుప్రసరకిసలయైర్ముగ్ధముక్తాఫలాఢ్యం
శ్రీవత్సోల్లాసి ఫుల్లప్రతినవవనమాలాంకి రాజద్భుజాంతమ్ |
వక్షః శ్రీవృక్షకాంతం మధుకరనికరశ్యామలం శార్ఙ్గపాణేః
సంసారాధ్వశ్రమార్తైరుపవనమివ యత్సేవితం తత్ప్రపద్యే || 28 ||
కాంతం వక్షో నితాంతం విదధదివ గలం కాలిమా కాలశత్రో-
రిందోర్బింబం యథాంకో మధుప ఇవ తరోర్మంజరీం రాజతే యః |
శ్రీమాన్నిత్యం విధేయాదవిరలమిలితః కౌస్తుభశ్రీప్రతానైః
శ్రీవత్సః శ్రీపతేః స శ్రియ ఇవ దయితో వత్స ఉచ్చైః శ్రియం నః || 29 ||
సంభూయాంభోధిమధ్యాత్సపది సహజయా యః శ్రియా సంనిధత్తే
నీలే నారాయణోరః స్థలగగనతలే హారతోరోపసేవ్యే |
ఆశాః సర్వాః ప్రకాశా విదధదపిదధచ్చాత్మభాసాన్యతేజా-
స్యాశ్చర్యస్యాకరో నో ద్యుమణిరివ మణిః కౌస్తుభః సోఽస్తుభూత్యై || 30 ||
యా వాయావానుకూల్యాత్సరతి మణిరుచా భాసమానా సమానా
సాకం సాకంపమంసే వసతి విదధతీ వసుభద్రం సుభద్రమ్ |
సారం సారంగసంఘైర్ముఖరితకుసుమా మేచకాంతా చ కాంతా
మాలా మాలాలితాస్మాన్న విరమతు సుఖైర్యోజయంతీ జయంతీ || 31 ||
హారస్యోరుప్రభాభిః ప్రతినవవనమాలాశుభిః ప్రాంశురూపైః
శ్రీభిశ్చాప్యంగదానాం కబలితరుచి యన్నిష్కభాభిశ్చ భాతి |
బాహుల్యేనైవ బద్ధాంజలిపుటమజితస్యాభియాచామహే త-
ద్వంధార్తిం బాధతాం నో బహువిహతికరీం బంధురం బాహుమూలమ్ || 32 ||
విశ్వత్రాణైకదీక్షాస్తదనుగుణగుణక్షత్రనిర్మాణదక్షాః
కర్తారో దుర్నిరూపస్ఫుటగుణయశసా కర్మణామద్భుతానామ్ |
శార్ఙ్గం బాణం కృపాణం ఫలకమరిగదే పాద్మశంఖౌ సహస్రం
బిభ్రాణాః శస్త్రజాలం మమ దధతు హరేర్బాహవో మోహహానిమ్ || 33 ||
కంఠాకల్పోద్గతైర్యః కనకమయలసత్కుండలోత్థైరుదారై-
రుద్యోతైః కౌస్తుభస్యాప్యురుభిరుపచితశ్చిత్రవర్ణో విభాతి |
కంఠాశ్లేషే రమాయాః కరవలయపదైర్ముద్రితే భ్రద్రరూపే
వైకుంఠీయేఽత్ర కంఠే వసతు మమ మతిః కుంఠభావం విహాయ || 34 ||
పద్మానందప్రదాతా పరిలసదరుణశ్రీపరీతాగ్రభాగః
కాలే కాలే చ కంబుప్రవరశశధరాపూరణే యః ప్రవీణః |
వక్త్రాకాశాంతరస్థస్తిరయతి నితరాం దంతతారౌఘశోభాం
శ్రీభర్తుర్దంతవాసోద్యుమణిరఘతమోనాశనాయాస్త్వసౌ నః || 35 ||
నిత్యం స్నేహాతిరేకాన్నిజకమితురలం విప్రయోగాక్షమా యా
వక్త్రేందోరంతరాలే కృతవసతిరివాభాతి నక్షత్రరాజిః |
లక్ష్మీకాంతస్య కాంతాకృతిరతివిలసన్ముగ్ధముక్తావలిశ్రీ-
ర్దంతాలీ సంతతం సా నతినుతినిరతానక్షతాన్రక్షతాన్నః || 36 ||
బ్రహ్మన్బ్రహ్మణ్యజిహ్మాం మతిమపి కురుషే దేవ సంభావయే త్వాం
శంభో శక్ర త్రిలోకీమవసి కిమమరైర్నారదాద్యాః సుఖం వః |
ఇత్థం సేవావనమ్రం సురమునినికరం వీక్ష్య విష్ణోః ప్రసన్న-
స్యాస్యేందోరాస్రవంతీ వరవచనసుధాహ్లాదయేన్మానసం నః || 37 ||
కర్ణస్థస్వర్ణకమ్రోజ్జ్వలమకరమహాకుండలప్రోతదీప్య-
న్మాణిక్యశ్రీప్రతానైః పరిమిలితమలిశ్యామలం కోమలం యత్ |
ప్రోద్యత్సూర్యాంశురాజన్మరకతముకురాకారచోరం మురారే-
ర్గాఢామాగామినీం నః శమయతు విపదం గండయోర్మండలం తత్ || 38 ||
వక్తాంభోజే లసంతం ముహురధరమణిం పక్వబింబాభిరామం
దృష్ట్వా ద్రష్టుం శుకస్య స్ఫుటమవతరతస్తుండదండాయతే యః |
ఘోణః శోణీకృతాత్మా శ్రవణయుగళసత్కుండలోస్రైర్మురారేః
ప్రాణాఖ్యస్యానిలస్య ప్రసరణసరణిః ప్రాణదానాయ నః స్యాత్ || 39 ||
దిక్కాలౌ వేదయంతౌ జగతి ముహురిమౌ సంచరంతౌ రవీందూ
త్రైలోక్యాలోకదీపావభిదధతి యయోరేవ రూపం మునీంద్రాః |
అస్మానబ్జప్రభే తే ప్రచురతరకృపానిర్భరం ప్రేక్షమాణే
పాతామాతామ్రశుక్లాసితరుచిరుచిరే పద్మనేత్రస్య నేత్రే || 40 ||
పాతాత్పాతాలపాతాత్పతగపతిగతేర్భ్రూయుగం భుగ్నమధ్యం
యేనేషంచ్ఛాలితేన స్వపదనియమితాః సాసురా దేవసంఘాః |
నృత్యల్లాలాటరంగే రజనికరతనోరర్ధఖండావదాతే
కాలవ్యాలద్వయం వా విలసతి సమయా వాలికామాతరం నః || 41 ||
లక్ష్మాకారాలకాలిస్ఫురదలికశశాంకార్ధసందర్శమీల-
న్నేత్రాంభోజప్రబోధోత్సుకనిభృతతరాలీనభృంగచ్ఛటాభే |
లక్ష్మీనాథస్య లక్ష్యీకృతవిబుధగణాపాంగబాణాసనార్ధ-
చ్ఛాయే నో భూరిభూతిప్రసవకుశలతే భ్రూలతే పాలయేతామ్ || 42 ||
రూక్షస్మారేక్షుచాపచ్యుతశరనికరక్షీణలక్ష్మీకటాక్ష-
ప్రోత్ఫుల్లత్పద్మమాలావిలసితమహితస్ఫాటికైశానలింగమ్ |
భూయాద్భూయో విభూత్యై మమ భువనపతేర్భ్రూలతాద్వంద్వమధ్యా-
దుత్థం తత్పుండ్రమూర్ధ్వం జనిమరణతమఃఖండనం మండనం చ || 43 ||
పీఠీభూతాలకాంతే కృతమకుటమహాదేవలింగప్రతిష్ఠే
లాలాటే నాట్యరంగే వికటతరతటే కైటభారేశ్చిరాయ |
ప్రోద్ధాట్యైవాత్మతంద్రీప్రకటపటకుటీం ప్రస్ఫురంతీం స్ఫుటాంగం
పట్వీయం భావనాఖ్యాం చటులమతినటీ నాటికాం నాటయేన్నః || 44 ||
మాలాలీవాలిధామ్నః కువలయకలితా శ్రీపతేః కుంతలాలీ
కాలిన్ద్యారుహ్య మూర్ధ్నో గలతి హరశిరః స్వర్ధునీస్పర్ధయా ను |
రాహుర్వా యాతి వక్త్రం సకలశశికలాభ్రాంతిలోలాంతరాత్మా
లౌకైరాలోక్యతే యా ప్రదిశతు సతతం సాఖిలం మంగళం నః || 45 ||
సుప్తాకారాః ప్రసుప్తే భగవతి విబుధైరప్యదృష్టస్వరూపా
వ్యాప్తవ్యోమాంతరాలాస్తరలమణిరుచా రంజితాః స్పష్టభాసః |
దేహచ్ఛాయోద్గమాభా రిపువపురగురుప్లోషరోషాగ్నిధూమ్యాః
కేశాః కేశిద్విషో నో విదధతు విపులక్లేశపాశప్రణాశమ్ || 46 ||
యత్ర ప్రత్యుప్తరత్నప్రవరపరిలసద్భూరిరోచిశ్ప్రతాన-
స్ఫూర్త్యాం మూర్తిర్మురారేర్ద్యుమణిశతచితవ్యోమవద్దుర్నిరీక్ష్యా |
కుర్వత్పారేపయోధి జ్వలదకృశశిఖాభాస్వదౌర్వాగ్నిశంకాం
శశ్వన్నః శర్మ దిశ్యాత్కలికలుషతమఃపాటనం తత్కిరీటమ్ || 47 ||
భ్రాంత్వా భ్రాంత్వా యదంతస్త్రిభువనగురురప్యబ్దకోటీరనేకా
గంతుం నాంతం సమర్థో భ్రమర ఇవ పునర్నాభినాలీకనాలాత్ |
ఉన్మజ్జన్నూర్జితశ్రీస్త్రిభువనమపరం నిర్మమే తత్సదృక్షం
దేహాంభోధిః స దేయాన్నిరవధిరమృతం దైత్యవిద్వేషిణో నః || 48 ||
మత్స్యః కూర్మో వరాహో నరహరిణపతిర్వామనో జామదగ్న్యః
కాకుత్స్థః కంసఘాతీ మనసిజవిజయీ యశ్చ కల్కిర్భవిష్యన్ |
విష్ణోరంశావతరా భువనహితకరా ధర్మసంస్థాపనార్థాః
పాయాసుర్మాం త ఏతే గురుతరకరుణాభారఖిన్నాశయా యే || 49 ||
యస్మాద్వాచో నివృత్తాః సమమపి మనసా లక్షణామీక్షమాణాః
స్వార్థలాభాత్పరార్థవ్యపగమకథనశ్లాఘినో వేదవాదాః |
నిత్యానందం స్వసంవిన్నిరవధివిమలస్వాంతసంక్రాంతబింబ-
చ్ఛాయాపత్యాపి నిత్యం సుఖయతి యమినో యత్తదవ్యాన్మహో నః || 50 ||
ఆపాదాదా చ శీర్షాద్వపురిదమనఘం వైష్ణవం యః స్వచిత్తే
ధత్తే నిత్యం నిరస్తాఖిలకలికలుష సంతతాంతః ప్రమోదమ్ |
జుహ్వజ్జిహ్వాకృశానౌ హరిచరితహవిః స్తోత్రమంత్రానుపాఠై-
స్తత్పాదాంభోరుహాభ్యాం సతతమపి నమస్కుర్మహే నిర్మలాభ్యామ్ || 51 ||
మోదాత్పాదాదికేశస్తుతిమితిరచితా కీర్తయిత్వా త్రిధామ్న
పాదాబ్జద్వంద్వసేవాసమయనతమతిర్మస్తకేనానమేద్య |
ఉన్ముచ్యైవాత్మనైనోనిచయకవచక పంచతామేత్య భానో-
ర్బింబాంతర్గోచర స ప్రవిశతి పరమానందమాత్మస్వరూపమ్ || 52 ||
[download id=”398369″]